Plaatselijk beleid Veilige Gemeente
Thomaskerk Zierikzee april 2025
I. Inleiding
Als Kerkenraad en College van Kerkrentmeesters (CvK) vinden wij het belangrijk om een Veilige Gemeente te zijn. Daarnaast hebben wij ook een zorgplicht om een veilige omgeving te bieden aan allen die met onze kerk verbonden zijn of met onze kerk in contact komen.
De gemeente van de Thomaskerk pakt dit als volgt aan:
II. Bewustwording
De basis voor het beleid is bewustwording binnen de gemeente. Bewust zijn van machtsongelijkheid onder gemeenteleden en de effecten daarvan.
Machtsverschillen tussen groepsleiding en deelnemers in het jeugdwerk, tussen ouderling en gemeentelid, tussen diaken en gemeentelid/cliënt, tussen vrijwilliger voor hand- en spandiensten en gemeentelid. Het effect kan zijn dat iemand met meer macht grensoverschrijdend gedrag vertoont. De ander ervaart dat in eerste instantie niet als storend of wil daar geen aandacht aan besteden. Tot het gevoel van veiligheid wordt aangetast.
– Erkennen dat dit grensoverschrijdend gedrag ook in de eigen gemeente voor kan komen.
– Bewust zijn dat alle gemeenteleden recht hebben op een veilige gemeente.
III. Preventie
Instrumenten:
– Benoemen van vertrouwenspersonen die zichtbaar zijn voor gemeenteleden, laagdrempelig te benaderen en functioneren als ‘ambassadeur’ voor veilige gemeente en veilig jeugdwerk.
– Zorgvuldige selectie van vrijwilligers en hun geschiktheid periodiek vaststellen.
– VOG’s vragen aan vrijwilligers en beroepskrachten die werken met minderjarigen en mensen in een kwetsbare positie.
– Vrijwilligers en beroepskrachten een gedragscode laten ondertekenen (voor predikanten en kerkelijk werkers is een door de synode vastgestelde gedragscode, deze geldt al voor hen).
IV. Interventie
– Maak een meldprotocol grensoverschrijdend gedrag.
V. (Na)zorg
– In preek en liturgie rekening houden met slachtoffers van machtsmisbruik of andere misstanden (woordkeuze in gebeden, liedkeuze).
– Nazorg en pastorale zorg geven aan slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag in de gemeente.
– Nazorg en pastorale zorg geven aan daders van grensoverschrijdend gedrag in de gemeente. Dit kan niet dezelfde persoon zijn die het slachtoffer begeleidt.
Sommige gemeenteleden zijn slachtoffers of daders van incest, huiselijk geweld, vormen van machtsmisbruik en bedreigende situaties in het werk (ambulancepersoneel, militairen, politie, werkenden in de zorg en hulpverlening) of elders of van criminaliteit.
Zorg ervoor dat ook zij zich in uw gemeente veilig voelen. Zij willen gehoord, gezien en erkend worden. We hebben vaak de neiging weg te kijken of niet het geduld op te brengen hen blijvende aandacht en zorg te geven.
VI. Communicatie
De communicatiemiddelen, die gebruikt zullen worden richting de gemeenteleden, bestaan uit publicatie op de website (blijvend) van zowel dit stuk als van de Gedragscode. Bovendien zal periodiek “(minsten één keer per 2 jaren) melding gemaakt worden in het kerkblad “Radar”.
De namen en contactgegevens van de vertrouwenspersonen worden in elk te verschijnen kerkblad “Radar” vermeld op de vaste pagina van “Adressen”.
VII. Vasthouden van beleid
Om aandacht te blijven houden op dit te voeren beleid en de uitvoering daarvan zal bij de bespreking in de kerkenraad over de “Jaargesprekken” ook dit onderwerp worden geagendeerd en besproken, waarbij zo mogelijk een jaarverslag van de vertrouwenspersonen voorhanden is.
Vooral bij het jeugdwerk is het wenselijk om bij catechese c.a. regelmatig aandacht voor deze materie te vragen.
– Vasthouden van de aandacht voor het onderwerp: op beleidsniveau regelmatig agenderen van ‘veilig jeugdwerk’ en ‘veilige gemeente’; wat doen we, gaat het goed en wat kan beter?
– Erop toezien dat in bijeenkomsten (gespreksgroepen, clubwerk, catechese, vieringen) zo nu en dan gebruikgemaakt wordt van activiteiten en werkvormen die bewustwording over veiligheid bij de gemeenteleden, van oud tot jong, vergroot.
Vastgesteld in de vergadering van de kerkenraad van de Gereformeerde kerk (Thomaskerk) te Zierikzee, 2 april 2025.
Gedragscode voor vrijwilligers in het kader van werken aan een veilige gemeente
Thomaskerk Zierikzee april 2025
Vooraf
Een gedragscode wordt ingesteld door een kerkenraad/de leiding van een kerkplek als onderdeel van preventiebeleid rond ‘veilige gemeente’. Wanneer een gemeente of een groep binnen de gemeente of kerkplek, bijvoorbeeld het jeugdwerk, omgangsregels met elkaar wil afspreken, staat het hun vrij dit aanvullend op de gedragscode te doen.
Gedragscode
De Protestantse Kerk in Nederland wil een veilige kerk zijn, een plaats waar mensen in vrijheid en vertrouwen samenkomen om hun geloof gestalte te geven.
Als Gereformeerde kerk Zierikzee; ‘Thomaskerk’ onderschrijven wij dit en daarom gebruiken wij onderstaande gedragscode voor vrijwilligers.
Voor een veilige gemeente zijn we samen verantwoordelijk. Met elkaar spreken we daarom deze gedragscode af. Voor iedereen binnen en buiten onze eigen gemeenschap zijn we hierop aanspreekbaar.
Deze gedragscode is opgesteld ter bescherming van alle leden van de kerk en dus ook ter bescherming van de vrijwilligers zelf.
Deze gedragscode geldt voor alle vrijwilligers op elk terrein van het kerkenwerk.
Deze gedragscode wordt bij de benoeming of aanstelling aan de vrijwilliger overhandigd en met haar/hem besproken. Met de al actieve vrijwilligers wordt de gedragscode besproken in het overleg dat regelmatig plaatsvindt. De vrijwilligers worden ook geïnformeerd over het beleid veilige gemeente.
De vrijwilliger verklaart zich door de acceptatie van de taak c.q. functie akkoord met de inhoud van de gedragscode vrijwilligers en het beleid veilige gemeente.
De gedragscode hangt in verkorte vorm als onze ‘Omgangsvormen’ in de hal en vergaderzalen van de Thomaskerk.
-.-.-
1. We spannen ons in voor een veilige omgeving
We werken samen aan een omgeving en een sfeer waarbinnen iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt en vrijuit het geloof kan beleven. Bijzondere aandacht gaat hierbij ook naar mensen met een beperking en mensen met een migratie-achtergrond.
Wij willen een gastvrije kerkgemeenschap zijn waar LHBT+-ers zich welkom en veilig voelen.
In onze gemeente wordt ieder volledig geaccepteerd en kan volwaardig deelnemen aan al onze vormen van geloofsbeleven ongeacht genderidentiteit of culturele achtergrond.
2. We respecteren elkaar en anderen
We respecteren elkaar en anderen. We benaderen de ander niet op een manier die haar of hem in waardigheid en integriteit aantast. Dit geldt in het bijzonder voor minderjarigen en andere kwetsbaren. Extra zorgvuldig zijn we bij pastorale en diaconale contacten, omdat we weten dat machtsverschillen hier een rol kunnen spelen. Vanuit het respect voor elkaar zijn we alert dat in de onderlinge contacten van enige vorm van intimidatie geen sprake zal zijn.
3. We respecteren de privacy van de ander
We gaan zorgvuldig om met vertrouwelijke (waaronder persoonlijke) informatie of gegevens van anderen, waaronder alles waarop onze geheimhoudingsplicht betrekking heeft.
4. We respecteren de rechten van de ander
We berokkenen de ander geen schade in haar of zijn rechten en respecteren haar of zijn persoonlijke integriteit. We gebruiken geen fysiek of mentaal geweld.
5. We respecteren elkaars lichamelijke integriteit
We respecteren elkaars lichamelijke integriteit. We zijn terughoudend in fysiek contact.
6. Ons taalgebruik is respectvol
We stellen geen ongepaste vragen en maken geen ongewenste (seksueel getinte) opmerkingen over het persoonlijk leven of uiterlijk van de ander.
We praten met respect over de ander, ook via de sociale media. Ook wanneer de ander niet aanwezig is. We roddelen niet en maken geen beschadigende grappen of opmerkingen over anderen.
7. We gaan zorgvuldig om met gunsten en giften
We vermijden elke vorm van belangenverstrengeling, in het bijzonder op financieel terrein. Met giften (in geld of natura) gaan we zorgvuldig om, zowel bij het aannemen als bij het doorgeven.
8. Alle vermoedens en/of ervaringen van (seksueel) misbruik nemen we serieus.
We volgen in geval van (seksueel) misbruik door vrijwilligers of beroepskrachten, of bij vermoedens daarvan, de aanpak die in de Protestantse kerk aanvaard is.
Onder (seksueel) misbruik verstaan wij: ieder grensoverschrijdend gedrag, wangedrag, misbruik van macht of vertrouwen, waarbij er een machtsverschil of een afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen de benadeelde en de beschuldigde vrijwilliger of beroepskracht.
Alle seksuele handelingen, contacten en relaties tussen een vrijwilliger en een minderjarige zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
9. Wij zetten ons in voor een cultuur van openheid
We zetten ons in om samen te werken aan een cultuur van openheid. Dat draagt bij aan de gemeente als een veilige omgeving. We zijn alert en spreken elkaar aan, wanneer we signalen opvangen of situaties van ongewenst gedrag meemaken.
In onze cultuur van openheid is er ruimte voor verschillende ideeën en meningen. We dragen uit dat ieders mening er mag zijn. We blijven respectvol met elkaar omgaan, ook als we het niet eens zijn met elkaar.
10. In onze kerkelijke functies stellen wij de ander en de belangen van de Thomaskerk voorop
Wij werken in de kerk belangeloos voor onszelf, alleen in het belang van de ander en de gemeente van de Thomaskerk. Wij ontlenen geen recht aan onze functie en staan er niet op voor. Wij werken mee aan een sfeer waarin ieder zich genodigd voelt om een bijdrage te leveren aan de opbouw van de gemeente.
Wanneer we aarzelen over de aanvaardbaarheid van gedrag van onszelf of een ander, kunnen we contact zoeken met een van de vertrouwenspersonen.
Zie verder:
https://www.thomaskerkzierikzee.nl/organisatie/vertrouwenspersonen
Omgangsvormen
Zo gaan we met elkaar om
In de Thomaskerk te Zierikzee zetten wij ons in om een Veilige Gemeente te zijn voor iedereen die meedoet of hier als gast in de kerk is.
Daarom zijn we aanspreekbaar op de volgende omgangsvormen, die we met elkaar in acht nemen:
- We spannen ons in voor een veilige omgeving.
- We respecteren elkaar en anderen.
- We respecteren de privacy van de ander.
- We respecteren de rechten van de ander.
- We respecteren elkaars lichamelijke integriteit.
- Ons taalgebruik is respectvol.
- We gaan zorgvuldig om met gunsten en giften.
- Alle vermoedens en/of ervaringen van (seksueel) misbruik nemen we serieus.
- Wij zetten ons in voor een cultuur van openheid.
- In onze kerkelijke functies stellen wij respect voor de ander en de belangen van de Thomaskerk voorop.