BEELDSPRAAK – Het onopgemerkte buitengewone
Bij aanmelding op Artway.eu ontvang je elke 14 dagen een afbeelding van een kunstwerk met daarbij een omschrijving van de kunstenaar, het kunstwerk en een korte overdenking.
In juli kwam dit schilderij voorbij; Paulus’ vertrek uit Caesarea.
Het dateert uit 1596 en is van de Vlaamse
schilder Jan Brueghel de Oude (1568-
1625). Een gebeurtenis die verstopt zit in de
drukte van een bruisende haven.
Zo laat het schilderij echter zien hoe het buitengewone zich onopgemerkt kan voltrekken op de achtergrond van het alledaagse. Het licht valt op de zee, die zich uitspreidt tot aan een bergachtige horizon in de verte. Het is een hemels uitzicht, een vreugde voor het oog. Dan gaat je blik naar beneden, van de hemel naar de aarde; de wereld van de handel en ontmoeting, van geruzie en gelach.
Zo ga je het schilderij binnen. Je ruikt de vis en hoort het geluid van de luidruchtige ruilhandel en de blaffende honden.
Dan zie je de figuur op de kade die leunt op een stok, hij wijst naar de apostel Paulus met een stralenkrans rond zijn hoofd omgeven door soldaten. Hij is gevangen genomen zoals hem was voorspeld. Zijn vrienden hadden aangedrongen om niet naar Jeruzalem te gaan, maar hij was bereid om te sterven omwille van de naam van de Heer Jezus (Handelingen 21:13).
Na Jeruzalem werd hij berecht in Caesarea en nu zullen de soldaten hem naar Rome begeleiden. (hij beriep zich op zijn Romeins staatsburgerschap).
Dan zie je de vismanden die overstromen van de grote vangst en wat een variëteit aan vis! (Matt.4:19: “Jullie zullen vissers van mensen worden”).
Het hele landschap volgt de weg van Paulus. De boeg van elk schip wijst in de richting waarheen zijn reis zal gaan. De zeilen staan bol van een sterke oostenwind en ook de vogels vliegen bijna allemaal in dezelfde richting. In de zonnestralen zie je een vogel in kruisvorm. Paulus’ reis over zee is de weg van gehoorzaamheid die voert tot de dood en eindigt op de oevers van het eeuwige leven. De vogel staat ook voor de heilige Geest, die hangt boven de uitvarende schepen. Maar waarom is het hoofdonderwerp van dit schilderij zo verborgen? Dit kan je doen beseffen dat de meest bijzondere dingen gemakkelijk aan onze aandacht kunnen ontsnappen. Brueghel roept ons op zorgvuldig te kijken en het wonderbaarlijke in het alledaagse te zien. Zo was het met de boodschap van Paulus en zo is het ook vandaag met het evangelie.
Uit: Artway beeldmeditatie Myrthe van der Graaf